AMSTERDAM – Twee weken geleden bracht ik een bezoek aan de door Google en NASA gestichte Singularity University op het NASA Ames Research Center in het hart van de Californische Silicon Valley. Ik sprak daar met Aaron Frank <business development manager> onder andere over het fenomeen ‘singularity’ en ‘FutureMed’. Ik was aangenaam verrast door het grote aantal vooruitstrevende initiatieven op het terrein van o.a. de gezondheidszorg en de maatschappelijke mogelijkheden die daarmee gecreëerd worden. In dit artikel een aantal interessante highlights van het bezoek en van de wijze waarop singulariteit ons leven in de toekomst drastisch gaat veranderen.
Bij aankomst in het NASA Research Center denk ik in eerste instantie dat ik verkeerd gereden ben. Ik sta voor een toegangspoort waarin aangegeven staat: ‘Federal Airfield’, deze wordt door een tweetal gewapende agenten bewaakt. Nadat ik me enigszins verward aanmeld krijg ik te horen dat ik toch op het juiste adres ben en dat ik kan doorrijden. Ik kom vervolgens terecht in een soort van groot en mooi onderhouden universiteitscampus met zo hier en daar vreemde ‘high-tech’-achtige objecten. Er heerst een prettige en rustige sfeer. Bij aankomst bij het Singularity University gebouw word ik door Aaron ontvangen. We lopen door naar de keuken voor een kop koffie. Overal lopen studenten en werklieden, in de grote ontvangsthal zijn ze namelijk bezig met het opstellen van een aantal podia voor de ‘closing ceremony’ van de deelnemers aan het Executive Program; het belooft een inspirerende show te worden weet Aaron me te vertellen.
Het fenomeen singulariteit
Na een korte kennismaking praten we over het snelle succes van de Universiteit en het fenomeen ‘singulariteit’. In het algemeen is sprake van singulariteit als de normale regels of wetten niet meer gelden of deze niet meer op ‘iets’ van toepassing zijn. Je kunt je daarom afvragen of de Singularity University zich niet aan de conventionele spelregels houdt als het gaat om universitair onderwijs? Mijn conclusie is dat je dat in zekere zin kunt stellen. De Singularity University is ontstaan vanuit de overtuiging dat een aantal exponentieel groeiende technologieën, die voor de huidige mens nog onbekend zijn of die we ons zelfs nog niet kunnen voorstellen, zullen leiden tot technologische singulariteit. Technologische singulariteit staat voor het moment waarop de kunstmatige intelligentie de menselijke intelligentie overtreft waardoor het een breekpunt zal vormen in de menselijke geschiedenis. Vanaf dat moment is sprake van slimmer-dan-menselijke intelligentie.
Doordat bij de Singularity University de nadruk gelegd wordt op interacties tussen verschillende wetenschappen en technologieën ontstaan in een steeds sneller tempo onconventionele ontwikkelingen binnen wetenschappelijke en technologische gebieden. Hierdoor kan de exponentiële groei bereikt worden waarmee we in het jaar 2045 technologische singulariteit zullen bereiken. Dit volgens berekeningen van Raymond Kurzweill, de grondlegger van de Singularity University. Het gaat bijvoorbeeld om interacties in de sectoren: kunstmatige intelligentie, Robotica, nanotechnologie, biotechnologie & bio-informatica, geneeskunde & neuroscience, netwerken & computing systems, energie & duurzaamheid, etc. Bij de Singularity University bestuderen studenten en docenten deze technologieën met de nadruk op de interacties tussen deze verschillende technologieën. Door experts uit zeer verschillende sectoren bij elkaar te brengen ontstaan ideeën die anders vanuit één bepaalde technologische sector nooit ontstaan zouden zijn. Dit maakt het onderwijs aan de Singularity University naar mijn mening onderscheidend en vooruitstrevend.
To care or not to care
FutureMed is een onderdeel van de Singularity University en legt de focus op de technologische ontwikkelingen in de zorg. Aangezien de zorgsector een van de domeinen is waar ik me in het dagelijkse leven mee bezig houd ging mijn aandacht tijdens het bezoek in het bijzonder uit naar dit onderdeel. Ik werd overspoeld door een batterij aan baanbrekende ontwikkelingen op het gebied van zorg, variërend van het 3D-printen van organen tot aan 24/7 body draagbare monitors, slimme pillen, lab-on-a-chip diagnostiek, gen-gebaseerde maatwerk medicijnen en therapieën, robot operaties, big-data preventie en diagnostiek, etc. Veel van deze inspirerende ontwikkelingen kwam ik tegen in onderstaand filmpje van Daniel Kraft, lid van de Medicine Track van Singularity University:
httpv://www.youtube.com/watch?v=CH4TZteceas
Na overspoeld te zijn door een tsunami aan innovatie ontstond bij mij vooral de vraag: hoe komt het nu dat het zo lang duurt voordat deze innovaties ons land bereiken? Zeker in het licht van de actuele discussies rondom de houdbaarheid van de zorg in Nederland. Het is inmiddels geen geheim dat de zorgkosten in Nederland het afgelopen decennium enorm zijn gestegen (bijna verdubbeld). Uit onderzoek van instituut Nyfer blijkt dat we per Nederlander jaarlijks gemiddeld 5.600 euro uitgeven aan zorg. Alleen al van overheidswege is er een bedrag van 74 miljard mee gemoeid. Je zou kunnen stellen dat alle bovengenoemde technologische innovaties een grote bijdrage zouden kunnen leveren aan het efficiënter en goedkoper maken van de zorg. Toch is het dan bijzonder om in het recent gepubliceerde rapport: ‘De zorg: hoeveel extra is het ons waard?’ te lezen dat technologie de zorg juist duurder maakt. Technologische innovaties zijn immers zeer kostbaar en leiden tot steeds meer mensen die langer en gezonder leven. De eerste conclusie is uiteraard maar ten dele waar; technologische innovatie is kostbaar maar leidt altijd tot een meer optimaal resultaat en is dus per definitie goedkoper dan de situatie daarvoor. Technologische innovatie wordt pas duur wanneer men er suboptimaal mee omgaat. In de praktijk worden technologische innovaties te laat en door middel van te ingewikkelde implementatieprocessen doorgevoerd waardoor de kosten te hoog zijn. Bovendien zijn ze hierdoor, tegen de tijd dat ze breed toegepast kunnen worden, voor een deel verouderd. Het tweede deel van de conclusie stelt ons voor een ethisch dilemma: is het doel van zorg niet om mensen beter te maken waardoor ze gezonder en langer kunnen leven? Het logische antwoord hierop is uiteraard Ja! Maar wat als dit dus een kostenverhogend effect heeft…..? En wat als we door al deze technologische innovaties steeds langer en gezonder kunnen leven?
Wat singulariteit voor onze toekomst of de toekomst van de gezondheidszorg zal betekenen is moeilijk te voorspellen. Maar één ding staat vast: bij de Singularity University en op vele andere plekken van de wereld zijn ze volop bezig met het bereiken van technologische singulariteit. En als deze bereikt wordt zal onze maatschappij voorgoed veranderen. Slimmer-dan-menselijke intelligentie zal in ieder geval een breekpunt zijn in de menselijke geschiedenis en zal ons voor vele dilemma’s doen staan. Als mens zullen we hierbij de hulp van slimmer-dan-menselijke intelligentie in ieder geval goed kunnen gebruiken.